Poremećaji u ishrani kod dece mogu biti ozbiljan problem, koji može uticati regulisanju. Tri najčešća poremećaja u ishrani kod dece su: anoreksija nervoza, bulimija nervoza i poremećaj prejedanja.
Uzroci
Postoji mnogo faktora koji mogu doprineti nastanku poremećaja ishrane kod dece. Neki od najčešćih faktora uključuju:
- Genetika: Neki istraživači smatraju da genetika igra ulogu u razvoju poremećaja ishrane, uključujući anoreksiju nervozu i bulimiju nervozu.
- Kultura: Kultura u kojoj dete odrasta takođe može imati veliki uticaj na razvoj poremećaja ishrane. Kultura koja promoviše mršavost kao ideal, i veliki pritisak da moraju izgledati na određeni način, mogu doprineti razvoju poremećaja ishrane kod dece.
- Stres: Stresni događaji, poput razvoda roditelja, smrti u porodici ili preseljenja u novu školu, mogu doprineti razvoju poremećaja ishrane kod dece.
- Nizak nivo samopoštovanja: Deca koja imaju nizak nivo samopoštovanja i samopouzdanja često se bore sa prihvatanjem sopstvenog tela i mogu postati sklonija poremećajima ishrane.
- Povrede: Neki istraživači smatraju da deca koja su doživela povrede, poput telesnog ili seksualnog zlostavljanja, mogu imati veći rizik od razvoja poremećaja ishrane.
- Biološki faktori: Hormoni, neurotransmiteri i drugi biološki faktori takođe mogu doprineti razvoju poremećaja ishrane kod dece
Važno je naglasiti da prisustvo samo jednog od nabrojanih faktora, najčešće ne izaziva poremećaj ishrane kod dece. Poremećaji ishrane obično nastaju kao rezultat kombinacije više različitih faktora.
Bulimija kod dece
Bulimija nervoza je ozbiljan poremećaj u ishrani, koji se javlja kada dete konzumira velike količine hrane u kratkom vremenskom periodu, a zatim izaziva povraćanje ili koristi laksative ili diuretike kako bi sprečilo debljanje. Bulimija nervoza je češća kod adolescenata i mladih odraslih osoba, ali se može javiti i kod dece.
Simptomi bulimije nervoze kod dece mogu uključivati česte epizode prejedanja, nakon kojih dete izaziva povraćanje ili koristi laksative ili diuretike. Najčešće se mogu pronaći i skrivene zalihe hrane, kako bi se lakše pristupilo tajnom prejedanju. Kod deteta se uglavnom mogu primetiti promene u raspoloženju, nisko samopoštovanje, ili čak i dijagnostikovati anksioznost i depresija.
Dugotrajna bulimija nervoza može dovesti do niza zdravstvenih problema, uključujući dehidraciju, neravnotežu elektrolita, probleme sa želucem i crevima, kao i druge ozbiljne zdravstvene probleme.
Anoreksija kod dece
Anoreksija nervoza je ozbiljan poremećaj u ishrani koji se karakteriše nedovoljnim unosom hrane i pretvaranjem hrane u “neprijateljski” objekt. Anoreksija nervoza se najčešće javlja kod adolescenata i mladih odraslih osoba, ali se može pojaviti i kod dece.
Simptomi anoreksije nervoze kod dece mogu uključivati ograničavanje unosa hrane, snižavanjetelesne težine i strah od debljanja. Dete može pokazivati znakove iscrpljenosti, umora i slabe koncentracije, kao i emocionalne probleme poput depresije i anksioznosti. Prisutna je izražena kritičnost prema sopstvenom izgledu i telesnoj težini. Dugotrajna anoreksija nervoza može dovesti do brojnih zdravstvenih problema, uključujući srčane probleme, gubitak koštane mase, oštećenje unutrašnjih organa i problem sa menstruacijom.
Poremećaj prejedanja kod dece
Poremećaj prejedanja kod dece, poznat i kao poremećaj prejedanja bez redovnog čišćenja, je poremećaj ishrane koji karakteriše ponavljano prejedanje u kratkom vremenskom periodu, uz osećaj gubitka kontrole nad unosom hrane, bez pribegavanja kompulzivnom čišćenju kao što je povraćanje ili korišćenje laksativa.
- Deca sa poremećajem prejedanja često unose velike količine hrane u kratkom vremenskom periodu i osećaju gubitak kontrole nad celim procesom.
- Prejedanje se događa najmanje jednom nedeljno u periodu od najmanje tri meseca.
- Deca koja pate od poremećaja prejedanja mogu se suočiti sa emocionalnim problemima poput anksioznosti, depresije, stresa i niskog samopoštovanja.
- Ovaj poremećaj često dovodi do povećanja telesne mase, što može dovesti do drugih zdravstvenih problema, poput gojaznosti, dijabetesa i srčanih problema.
Lečenje poremećaja ishrane kod dece
Lečenje poremećaja ishrane kod dece obično uključuje multidisciplinarni pristup koji uključuje lekarsku, psihološku i nutricionističku podršku. Cilj lečenja je poboljšanje fizičkog i mentalnog zdravlja deteta, kao i promena nezdravih navika u ishrani i stvaranje zdravijeg odnosa prema hrani i telu.
Medicinska podrška: Lečenje poremećaja ishrane kod dece često zahteva lekarsku podršku, kako bi se osiguralo da dete ima dovoljno hranljivih materija i da se bori sa bilo kakvim zdravstvenim problemima koji mogu nastati zbog poremećaja ishrane.
Psihološka podrška: Psihološka terapija, poput kognitivno-bihejvioralne terapije, može pomoći detetu da prepozna i reši probleme u vezi sa ishranom, kao i da razvije zdraviji odnos prema svom telu i samopouzdanju. Takođe, terapija može uključiti i porodičnu terapiju kako bi se roditelji i porodica uključili u proces lečenja i pružili podršku detetu.
Nutricionistička podrška: Nutricionistička podrška može pomoći detetu da razvije zdravije navike u ishrani, koje su važne za oporavak od poremećaja ishrane. Nutricionista može pružiti korisne savete o načinu pripreme hrane i praćenju unosa kalorija.
Važno je naglasiti da lečenje poremećaja ishrane kod dece može potrajati nekoliko meseci ili čak godina. Redovna poseta lekarima, psiholozima i nutricionistima, kao i podrška porodice i prijatelja, mogu biti ključni za uspešan oporavak deteta.
Ukoliko primetite da se Vaše dete ponaša drugačije, reagujte bez odlaganja! Započnite razgovor sa svojim detetom, istaknite svoju zabrinutost i predložite posetu psihologu ili psihijatru.Ukoliko ne znate kome da se obratite, ukucajte “psiholog” ili “psihijatar” u polje za pretragu na platformi Hipokratija. Dobićete uvid u preporuke i iskustva pacijenata širom Srbije koji su se susreli sa sličnim problemom, te ćete na taj način lako pronaći stručnjaka baš po svojoj meri.
